Karel V trok zich in 1556 terug in een afgelegen klooster in Extremadura, waar hij zijn laatste jaren doorbracht, overmand door de melancholie van zijn heerschappij en persoonlijke verliezen. Het verlies van zijn vader, de strijd om zijn rijk te behouden en zijn vroegtijdige veroudering tekenden zijn leven. De beroemde woorden Fortuin houdt alleen van de jeugd, uitgesproken na diplomatieke tegenslagen, weerspiegelen de diepe teleurstelling en spijt die Karel V bevielen.

Muziek speelde altijd een belangrijke rol in het leven van de keizer, zowel als uitdrukking van zijn macht als als bron van persoonlijke troost. De liefde van Karel V voor muziek manifesteerde zich niet alleen in de grote ceremoniële missen van zijn hof, maar ook in zijn band met de polyfone muziek van de Vlaamse componisten. Dit programma weerspiegelt de tweeledige betekenis van muziek in zijn leven: de religieuze muziek die zijn reflectie op de dood en de zoektocht naar verlossing begeleidde, en de wereldlijke werken die het menselijke lijden en de complexe emoties van liefde en verlies uitdrukten.

Centraal in dit programma staat het Requiem van Pierre de Manchicourt, dat een onmiskenbare verbinding maakt met het Dodenofficie door de volledige melodie van dit gregoriaanse gezang in de sopraanlijn te integreren. De overige stemmen parafraseren het gregoriaanse materiaal in verfijnde polyfonie, waardoor een diep gevoel van introspectie ontstaat.

Dit werk weerspiegelt niet alleen de rituelen rond de dood, maar ook de gemoedstoestand van Karel V in zijn laatste jaren — een tijd van reflectie, verlies en verlangen naar verlossing.

Naast het requiem worden ook wereldlijke werken uit dezelfde tijd uitgevoerd die de menselijke kant van de dood en het verlies verkennen. Deze chansons zijn vaak doordrenkt van allegorische verwijzingen naar lijden in liefde, onmogelijke keuzes en moraliteit, en tonen hoe de Renaissance-muziek de dood niet alleen letterlijk, maar ook emotioneel en moreel benaderde. Het lijden dat in deze werken wordt gepresenteerd, gaat vaak verder dan het verdriet om een geliefde, en weerspiegelt een dieper, existentiëler lijden dat de zoektocht naar morele rechtvaardigheid en de fragiliteit van het menselijke bestaan belicht.

Zo wordt muziek in dit programma een brug tussen de hemelse en de aardse dimensies van de dood: de religieuze muziek van het requiem biedt troost en de hoop op verlossing, terwijl de wereldlijke chansons de complexe, soms onvermijdelijke pijn van het leven zelf onderzoeken. Samen brengen ze de reflectieve sfeer van Karel V’s laatste jaren tot leven — een tijd waarin zowel de dood als het leven werden bezongen, van het hoogste spirituele besef tot de diepten van menselijke emoties.